نویسنده: حمید وثیق زاده
منبع:راسخون




 

آیا بایستی اجازه‌ی خوردن هله هوله در مدارس داده شود؟ اجازه دهید در مقاله‌ی ذیل به برخی نکات مربوط به آن اشاره کنیم. این نوشته، اطلاعات مختصری را در ارتباط با جوانب مثبت و منفی این مسئله، در اختیار شما قرار می‌دهد که به آسوده خاطر کردن شما نسبت به این موضوع کمک خواهد کرد.

آیا می‌دانستید؟

The Healthy, Hunger-Free Kids Act (قانون 2010 کودکان سالم و رها از گرسنگی)،USDA (وزارت کشاورزی ایالات متحده) را ملزم به ایجاد استانداردهای تغذیه‌ای برای همه غذاهای فروخته شده در مدارس می‌نماید. این کار موجب خواهد شد تنقلات سالمی در اختیار کودکان قرار داده شود، در حالی که خوردن هله هوله یا غذاهای ناسالم را محدود می‌سازد.
فست فودها ... غذاهای ناسالم... غذاهای فرآوری شده، همگی راه خود را به طور دائم در زندگی ما باز کرده‌اند. این خوراکی‌ها خوشمزه و بدون دردسر بوده که شامل بعضی از بهترین خوراکی‌هایی هستند که در «هر زمانی» یافت می‌شوند و همیشه حداقل چندتایی خریدار دارند. پس تعجبی ندارد که تا این اندازه محبوبند. در حالی که غذاهای ناسالم در تمام نقاط جامعه وجود دارند، هنوز هم این امر باعث مرافعه بین افرادی شده است که نمی‌دانند آیا باید این خوراکی‌ها در مدارس عرضه شوند و یا لازم است که خوردن این خوراکی‌ها ممنوع گردد. به چه علت این مسئله مطرح می‌شود؟ در مقاله‌ی ذیل راجع به این مسئله بیشتر می‌پردازیم. درست مثل هر موضوعی که دارای جنبه‌های مثبت و منفی است، مسئله‌ی اجازه‌ی خوردن خوراکی‌های ناسالم یا هله هوله در مدارس نیز دارای مزایا و معایبی است و به همین دلیل است که این امر اهمیت بحث با جزیئات بیشتری را دارد.

جنبه‌های مثبت آن

با توجه به اینکه این نوع خوراکی‌ها از جذابیت و تقاضای بالایی در میان توده مردم برخوردارند، بالاجبار دارای چندین مزیت از این دست هستند. چگونه این مزایا با سناریوی اجازه‌ی استفاده از این هله هوله‌ها در مدرسه همساز می‌شوند، چیزی است که در این بخش بر آن متمرکز خواهیم شد.

سریع و آسان

یکی از مزایای اصلی تصدیق استفاده از این خوراکی‌ها در مدارس این است که اگر در روز بخصوصی، کودک ظرف غذای خود را به مدرسه نبرده باشد، آنگاه مجبور نخواهد بود که گرسنه بماند و می‌تواند به راحتی جهت فرونشاندن گرسنگی خود چیزی بخورد. بعلاوه، این مواد غذایی یکی از آن خوراکی‌هایی هستند که به راحتی خورده شده و می‌توان آنها را در راه و یا به هنگامی که کار داشته باشید، به سادگی مصرف نمایید. بنابراین، موجب صرفه جویی زیادی در وقت می‌شوند. بسیاری از این خوراکی‌ها همچنین خیلی ارزان قیمت بوده به طوری که خرید آنها مقرون به صرفه می‌باشد.

ایجاد تغییر در غذاهای روزمره

خوردن غذاهای ناسالم اگر تنها به جهت ایجاد تغییری در روال عادی برنامه غذایی باشد و قصد قرار گرفتن به عنوان جزء اصلی رژیم غذایی را نداشته باشند، مشکلی نخواهد داشت. چنانچه این رویکرد بکار رود و هر از گاهی از این خواراکی‌ها مصرف شود، تأثیر چندانی بر سلامت فرد نخواهند گذاشت. تنها اگر به طور مرتب خورده شوند، مشکل ایجاد می‌شود.

آشپزی سالم

غذاهای ناسالم و فراوری شده‌ی خاصی وجود دارند که عمدتاً به طور ناسالم مملو از روغن و مواد زیانباری همچون سدیم زیاده از حد (که در نمک وجود دارد) تهیه می‌شوند تا بتوانند تاریخ مصرف طولانی‌تری داشته باشند. به جای آن، اگر مواد غذایی مانند چیپس سیب زمینی و یا آب میوه در دسترس بوفه‌های مدرسه قرار گیرند، دیگر نیازی به انتخابهای ناسالم خارج از مدرسه نیست. بنابراین همان طعم و شوق خوردن این هله هوله‌ها را بدون آنکه تسلیم انتخابهای ناسالم بشوید، می‌توان تجربه کرده و بچشید.

جنبه‌های منفی آن

د حالی که جوانب مثبت به طور عمده بر این واقعیت استوار بود که این خوراکی‌ها، در دسترس بوده، به راحتی خورده می‌شوند و خوشمزه‌ نیز هستند، با این وجود تأثیرات منفی‌ای دارند که به فهرست در آمده‌اند. اجازه دهید به جزئیات بیشتری در این بخش بپردازیم.

دارای ترکیبات ناسالم

غذاهای ناسالم مملو از سدیم، نمک و قند می‌باشند به طوریکه بتوانند مدت زمان بیشتری نگهداری شوند. این ترکیبات به دلیل آنکه نمی‌توانند تجزیه شوند، از این رو در بدن ایجاد رسوب می‌کنند. همراه با آن، این خوراکی‌ها همچنین از جذب مواد معدنی و مغذی جلوگیری کرده، در نتیجه به طور مستقیم بر سیستم ایمنی و متابولیسم و از جمله دیگر عملکردهای فرد تأثیر می‌گذارند.

چاقی

یکی از اثرات اصلی غذاهای آماده یا همان فست فودها این است که منجر به چاقی می‌شوند. با کاهش یافتن فعالیت بدنی در این دوره زمانه، این خوراکی‌های ناسالم بیش از پیش به این مشکلات می‌افزایند. آنها از تجزیه‌ی غذاها جلوگیری کرده و بنابراین موجب ایجاد لایه‌های چربی در بدن می‌شوند. همراه با آن، در مواد غذایی فاقد ارزش به طور معمول از کروبوهیدرات، نمک و قند فراوانی استفاده می‌کنند و مهمتر آنکه از هرگونه فیبر خوراکی و دیگر مواد مغذی ضروری عاری می‌باشند ـ تمام این عوامل منجر به چاقی بیشتر می‌شوند.

مسائل دیگر بهداشتی

مضاف بر افزایش چاقی، چندین معضل دیگر مرتبط با سلامتی وجود دارد که همچنین در حال گسترشند، به این دلیل که به ندرت می‌توان مواد مغذی را از طریق مصرف این خوراکی‌ها بدست آورد. به علاوه‌ی برجای گذاشتن سلولهای چربی در بدن، این غذاها همچنین میزان سوخت و ساز بدن را تغییر داده در نتیجه با خود انبوهی از مشکلات را به همراه می‌آوردند. غیر از آن، غذاهای فراوری شده و ناسالم مشخص گردیده است که عملکرد هورمونهای بدن را نیز تغییر می‌دهند و در نتیجه به عدم تعادل هورمونی و اعتیاد به این خوراکی‌ها منجر می‌شوند. با مصرف مداوم و منظم، این غذاها نیز می‌توانند به مقاومت نسبت به انسولین در فرد (که در نهایت می‌تواند به قند خون و دیابت نوع 2 بیانجامد)، مشکلات قلبی مانند فشار خون بالا، مشکلات کبدی و کلیوی، و ضعف سیستم ایمنی منجر شوند.

تأثیر بر روی عملکرد

محتوای قند و سدیم، یک چرخه‌ی بسیار ناسالمی را در سیستم بدن فرد آغاز می‌کنند. لحظه‌ای که فرد یکی از این خوراکی‌ها را بخورد، به طور ناگهانی قند زیادی در بدن بوجود خواهد آمد که به وی انرژی‌ مضاعفی داده که موجب می‌شود او بیش فعال، عصبی و پرتکاپو شود. هنگامی‌ که اثرات این خوراکی شروع به محو شدن می‌نماید، شخص بی‌حال شده و هوشیاری او پایین می‌آید. و این تا زمانی که وعده‌ی دیگری از این خوراکی‌ها را بخورد ادامه دارد. بنابراین برای بدست آوردن انرژی وابستگی او به این خوراکی‌ها آغاز می‌شود. این امر نه تنها ایجاد وابستگی نسبت به این خوراکی‌ها را در وی بوجود می‌آورند، بلکه در دسترس نداشتن این خوراکی‌ها موجب پایین آمدن سطوح انرژی، عدم تمرکز و بی‌حالی می‌گردد. تمامی این خوراکی‌ها اثر مستقیمی بر عملکرد دانش‌ آموز می‌گذارد.
همچنین برخی بر این استدلال هستند که عده‌ی زیادی از کودکان کوچکتر در مدارس ممکن است از اثرات مصرف این خوراکی‌های ناسالم اطلاعی نداشته باشند و امکان دارد به خوردن بیش از حد آنها به دلیل در دسترس بودنشان ادامه دهند. بنابراین، این مقوله شروع تهدیدی را مطرح می‌سازد.
برنامه‌ی جدید «میان وعده‌ی هوشمند در مدرسه»ی (وزارت کشاورزی ایالات متحده آمریکا) USDA ، برنامه‌ای است که بر طبق قانون سال 2010 کودکان سالم و رها از گرسنگی تنظیم شده است ـ تا برای تمام خوراکی‌هایی که در مدارس به فروش می‌رسند، استاندارهای تغذیه‌ای را ایجاد نمایند. این امر میانِ برنامه‌ی دستورالعمل‌های تغذیه‌ای مبتنی بر علم و راه حل‌های عملی ترویج تغذیه سالم در محوطه دانشگاه و مدارس تعادلی ایجاد می‌کند. این برنامه به دلیل توصیه‌های انستیتوی پزشکی در پاسخ به پیشنهادی که در اوایل سال2013 مطرح شد، به انجام رسیده است.
ویژگی‌های خاص این برنامه شامل نوع غذایی است که بایستی خواهان داشته و نیز بتوان از آن اجتناب کرد و همچنین استانداردهایی که شامل اندازه‌ی پرس غذا و محتوای کافئین موجود در آن است را مورد هدف قرار داده است. تا آنجا که به سنت‌های مهم مربوط می‌شود، این برنامه کاملاً انعطاف پذیر بوده و به آن اجازه داده شده است به مدت یک سال تحصیلی در مدارس اجرا شود ـ و به این منظور از پشتیبانی فنی و آموزشی نیز برخوردارست. نکته‌ مهم دیگر راجع به این برنامه، اجرای آن تنها در محوطه‌ی مدارس بوده و در مورد فعالیتهای ورزشی و بعد از مدرسه بکار گرفته نمی‌شود.
مواردی که ذکر شد برخی از مباحث مهمی بودند که به عنوان بخش اعظم موضوع « جوانب مثبت و منفی خوراکی‌های ناسالم در مدارس» بیان شد. بر اساس هر دو مورد (مزایا و معایب)، اکنون فرد می‌تواند، در این مورد نتیجه‌گیری‌های شخصی خود را که آیا عرضه‌ی این خوراکی‌ها در مدارس بایستی آزاد باشند و یا ممنوع گردند، داشته باشد. اما بیشتر از آن، این موضوع اهمیت می‌یابد که والدین بایستی برای کودکان خود غذاهای متعادل و سالم تهیه کرده و آنها را از مضرات مصرف بالای هله هوله آگاه ‌سازند. زمانی که به کودکان آموزش داده می‌شود، آنها برای خود انتخابهای سالمتری را برخواهند گزید و تنها به این دلیل که در مدرسه یافت می‌شوند، به راحتی وسوسه‌ی خوردن این خوراکی‌ها در آنها ایجاد نمی‌شود.